Powered By Blogger

Saturday, March 19, 2016

ജിം കോര്‍ബറ്റ്

ജനങ്ങളുടെ മനസ്സിൽ അമാനുഷികതയുടെ പരിവേഷമുള്ളവരാണ് പട്ടാളക്കാരും നായാട്ടുകാരും. സാധാരണരീതിയിൽ മനുഷ്യർക്ക് കടന്നെത്താൻ കഴിയാത്ത മരണം പതിയിരിക്കുന്ന സാഹചര്യങ്ങളിൽക്കൂടി കടന്നു പോകുന്ന ഇവർ എല്ലാ തലമുറയിലെയും നിത്യഹരിത നായകരാണ്. അങ്ങനെയൊരു നിത്യഹരിത നായകന്റെ കഥയാണ് ജിം കോര്‍ബറ്റിന്റെയും.
ഇതിഹാസ തുല്യമായ ദൌത്യങ്ങളിലൂടെ നൂറുകണക്കിന് ജീവൻ രക്ഷിച്ച ഒരു ശിക്കാരിയുടെ ജീവിതമാണ്…ജിം കോർബറ്റ്. 1875 ജൂലായ്‌ 25 ന് ഇപ്പോഴത്തെ ഉത്തരാഖണ്ടിലെ നൈനിറ്റാളിൽ ഐറിഷ് ദമ്പതികളായ വില്യം ക്രിസ്റ്റഫറിന്റെയും മേരി ജെയിൻ കൊർബറ്റിന്റെയും 16 മക്കളിൽ എട്ടാമനായി ജിം ജനിക്കുമ്പോൾ ഭാരതം ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിന്റെ മൂർധന്യത്തിലായിരുന്നു. കടുത്ത ദാരിദ്ര്യത്തിലും കഷ്ടപ്പാടിലുമായിരുന്നു ജിമ്മിന്റെ കുടുംബം. പോസ്റ്റ്‌ മാസ്റ്ററായിരുന്നു ജിമ്മിന്റെ പിതാവ്. അദ്ദേഹത്തിനു നാല് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ മരണപ്പെട്ടു. ജ്യേഷ്ഠന്റെ സംരക്ഷണയിലാണ് വളർന്നത്.
തീരെ ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ ജിം നൈനിറ്റാളിലെ വനങ്ങളിൽ അലഞ്ഞു തിരിഞ്ഞു. ഇളം പ്രായത്തിൽ തന്നെ വന്യമൃഗങ്ങളെയും പക്ഷികളെയും തിരിച്ചറിയാനും അവയെ പിന്തുടർന്ന് നിരീക്ഷിക്കാനുമുള്ള അസാധാരണമായ വൈദഗ്ധ്യം ജിമ്മിനുണ്ടായിരുന്നു. വനത്തിലെ ശബ്ദങ്ങളും ഇലയനക്കങ്ങളും കാറ്റിന്റെ ഗതിയുമൊക്കെ ഒരു ആറാമിന്ദ്രിയം പോലെ വന്യസൗന്ദര്യത്തിന്റെ മന്ത്രദീക്ഷ അവനു പ്രകൃതി കനിഞ്ഞു നൽകി. ഏതു കൊടുങ്കാടിന്റെ നിഗൂഢതയും ജിമ്മിനു കരതലാമലകമായി.
ജീവിതസാഹചര്യം മൂലം വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിയാതെ പത്തൊമ്പതാമത്തെ വയസ്സിൽ റയിൽവെയിൽ ജോലിക്ക് പ്രവേശിച്ചു എങ്കിലും കാടിന്റെ വിളി അദ്ദേഹത്തിനു ഉപേക്ഷിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ചുരുങ്ങിയ കാലം കൊണ്ട് തന്നെ ഒരു വന,വന്യജീവി വിദഗ്ദ്ധനായി അദ്ദേഹം പേരെടുത്തു. അക്കാലത്ത് കുമയൂൺ മേഖലയിൽ ഒരുപാട് നരഭോജി കടുവകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. വികസനമോ വിദ്യാഭ്യാസമോ എത്തിപ്പെട്ടിട്ടില്ലാത്ത പാവങ്ങളിൽ പാവങ്ങളായ മനുഷ്യർ താമസിക്കുന്ന ഗ്രാമങ്ങളിലെ മനുഷ്യർ പ്രത്യേകിച്ച് സ്ത്രീകളും കുട്ടികളും നിരന്തരം ഈ നരഭോജികളുടെ ഇരയായി. സർക്കാർ പലവട്ടം ഇവറ്റകളെ വകവരുത്താൻ പലരെയും നിയോഗിച്ചെങ്കിലും ഒന്നും ഫലം കണ്ടില്ല. ഇരുളിന്റെയും പൊന്തകളുടെയും മറയിൽ നിന്ന് ഏതു നിമിഷവും ചാടിവീഴുന്ന മരണത്തിന്റെ നിഴലിൽ കഴിയാനായിരുന്നു കുമയൂൺ കുന്നുകളിലെ ആ പാവങ്ങളുടെ വിധി.
വായിച്ച് രസിക്കും പോലെ ലളിതമല്ല നരഭോജി വേട്ട .നൂറു കണക്കിന് ചതുരശ്രമൈൽ ചുറ്റളവിലാണ് ഒരു കടുവയുടെ ആവാസ മേഖല. പതിയിരിക്കാനും നിരീക്ഷിക്കാനും മിന്നൽ വേഗത്തിൽ ചാടിവീണ് ഇരയെ കീഴ്പ്പെടുത്താനും അതിനു പ്രകൃത്യാ കഴിവുണ്ട്. ഈ വിശാലമായ ആവാസ മേഖലയിൽ നിന്ന് അവനെ കണ്ടെത്തുക എന്നത് തന്നെ വൈക്കോൽ കൂനയിൽ കടുകുമണി തിരയുന്നത് പോലെയാണ്. തിരിച്ചറിഞ്ഞാലൊ പറ്റിയ ഒരവസരത്തിനു വേണ്ടി കാത്തിരിക്കുക. വെടിയേറ്റ് മുറിവുപറ്റിയ മൃഗം അത്യാപൽക്കാരിയാണ്. അതിനെ പിൻതുടർന്ന് വകവരുത്തുക. രക്തം മരവിക്കുന്ന ക്ഷമയും അധ്വാനവും കഴിവും ആവശ്യമുള്ള കാര്യമാണിത്. കാടിന്റെയും ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെയും വ്യാകരണം വന്യമൃഗങ്ങളേപ്പോലെ തന്നെ മനസ്സിലാക്കിയവർക്കെ ഇത് സാധിക്കൂ.
ഇവിടെയാണ്‌ കാടിന്റെ ആത്മാവിനെ കണ്ടറിഞ്ഞ ജിം കോർബറ്റിനെ പോലെയുള്ള ഒരു മനുഷ്യന്റെ പ്രസക്തി.1920 മുതൽ 1930 വരെയുള്ള പത്ത് വർഷക്കാലം കുമയൂൺ മേഖല അവിടെ വിളയാടിയ നരഭോജികളെ പോലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെയും ആവാസ ഭൂമിയായി. സർക്കാർ സമീപിക്കുമ്പോൾ രണ്ട് ഉപാധികൾ അദ്ദേഹം മുമ്പോട്ട് വച്ചു. പ്രതിഫല വാഗ്ദാനം പിൻവലിക്കുക, മേഖലയിലുള്ള മറ്റ് ശിക്കാരികൾ സ്ഥലം വിടുക. നരഭോജി ശല്യം എറ്റവും കൂടുതലുള്ള പ്രദേശത്ത് തന്നെ സ്വയം തമ്പടിച്ച് തന്റെ റൈഫിളുമായി അദ്ദേഹം ദൗത്യം ആരംഭിക്കും. കടുവ നരഭോജിയാണന്ന് ഉറപ്പ് വരുത്തിയിട്ടേ അദ്ദേഹം ദൗത്യം എറ്റെടുക്കുകയുള്ളൂ.
കുമയൂണിലെ ദുര്‍ഗമമായ ഗ്രാമ വീഥികളിലും വയലുകളിലും വനങ്ങളിലും പുല്ലരിയാനും വിറക് ശേഖരിക്കാനും പോകുന്ന സ്ത്രീകളാണ് എറ്റവുമധികം കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. അവിടേക്ക് ജിം കോർബറ്റ് ദൈവദൂതനെപ്പോലെയാണ്‌ സ്വീകരിക്കപ്പെട്ടത്. അവരുടെ വയലുകൾക്കും വളർത്ത് മൃഗങ്ങൾക്കും ഇമവെട്ടാതെ അദ്ദേഹം റൈഫിളുമായി കാവലിരുന്നു. പതുങ്ങിയെത്തുന്ന ക്രൌര്യത്തിന്റെ മണം പിടിച്ച് തന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട വേട്ടനായ റോബിനുമായി കുമയൂണിന്റെ വനഗർഭങ്ങളിൽ മരണവുമായി ചതുരംഗം കളിച്ചു.
അദ്ദേഹം പറയുന്ന പ്രകാരം കടുവ കുലീനനാണ്. അവൻ ഇരുളിന്റെ മറവിൽ വേട്ടയാടില്ല. പകൽ വെളിച്ചത്തിലെ ആക്രമിക്കൂ. ഇരയോട്‌ അധികം ക്രൂരത കാട്ടില്ല. ഓരോ കടുവക്കും അതിന്റേതായ രീതികളുണ്ട്. ഈ രീതികളും സ്വഭാവങ്ങളും മനസ്സിലാക്കി വേണം അതിനെ നേരിടാനും. ആദ്യം നോക്കുക അതിന്റെ കാൽപാദങ്ങളുടെ മണ്ണിൽ പതിഞ്ഞ അടയാളങ്ങളാണ് . അതിൽ നിന്നും കടുവയുടെ പ്രായം വലിപ്പം തൂക്കം ലിംഗം എന്നിവ മനസ്സിലാക്കാം. കൊന്ന ഇരകളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും ഇത് നേരിടുന്ന ശാരീരിക ബുദ്ധിമുട്ട് എന്താണെന്നും അറിയുന്നു. മിക്കവാറും വെടിവെച്ചാൽ ഉടൻ ഇത് ചാകില്ല. മുറിവുമായി ഇത് കാട്ടിലേക്ക് മറഞ്ഞാൽ അപകട സാധ്യത കൂടുതലാണ്. രക്തപ്പാടുകൾ നോക്കി കടുവയുടെ മണം പിടിച്ച് കാടിനുള്ളിൽ പതുങ്ങിയിരിക്കുന്ന കടുവയെ പിൻതുടരുക എന്നത് അതീവ സാഹസമാണ്. ഇതിനിടയിൽ 64 മണിക്കൂർ വരെ അദ്ദേഹം ഭക്ഷണമോ വെള്ളമോ ഇല്ലാതെ കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. എല്ലാം കഴിഞ്ഞ് നരഭോജിയെ വകവരുത്തി ഒരു പ്രതിഫലവും കൈപ്പറ്റാതെ ആ ഗ്രാമം ഉപേക്ഷിച്ച് പോകുമ്പോൾ ഗ്രാമവാസികളായ പാവം മനുഷ്യർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലിൽ വീണ് പൊട്ടിക്കരഞ്ഞ സന്ദർഭങ്ങളുണ്ട്.
1800 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വ്യാപിച്ച് കിടക്കുന്ന കുമായൂൺ മേഖലയിൽ,1500 ഓളം സാധാരണക്കാരെ കൊന്ന ഇരുതോളം നരഭോജികളെ അദ്ദേഹം വെടിവച്ച് വീഴ്ത്തി. കാടിന്റെ മനസ്സറിഞ്ഞ ഒരു വൈൽഡ് ലൈഫ് ഫോട്ടോഗ്രാഫർ കൂടിയായിരുന്നു ജിം കോർബറ്റ്. അത്യാധുനിക ക്യാമറകളോ ലെൻസുകളോ ഇല്ലാത്ത കാലത്ത് അദ്ദേഹം പകർത്തിയ നിഴലും നിലാവും ഇണചേരുന്ന വനനിഗൂഡതകളുടെ വന്യചിത്രങ്ങൾ വൈൽഡ് ലൈഫ് ഫോട്ടോഗ്രാഫിയിലെ ക്ലാസിക്കുകളാണ്.
1930 കളോടെ നരഭോജി കടുവകളുടെ വേട്ടയിൽ നിന്നും പിൻവാങ്ങിയ ജിം കോർബറ്റ്, ഭാരതത്തിന്റെ വിശാലമായ വന്യജീവി സമ്പത്തിനെ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ മുഴുകി. കരുത്തും സൗന്ദര്യവും ഒരുപോലെ ഒത്തിണങ്ങിയ ഇന്ത്യൻ കടുവകൾ സംരക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ടത്തിന്റെ ആവശ്യം അദ്ദേഹത്തിനു നന്നായി അറിയാമായിരുന്നു.അക്കാലത്തെ നാട്ടുരാജാക്കന്മാരുടെ പ്രധാന വിനോദങ്ങളിലോന്നായിരുന്നു കടുവ വേട്ട. വേട്ടക്കിടയിൽ മുറിവേൽക്കപ്പെടുന്ന കടുവകൾ സ്വാഭാവികമായി നരഭോജികളായി. നരഭോജിക്കടുവകളെ കൊല്ലുകയല്ല, അവയെ നരഭോജികളാക്കാതിരിക്കുകയാണ് വേണ്ടത് എന്ന സത്യം ബോധിപ്പിക്കാൻ വേണ്ടി 1934 ൽ ആദ്യത്തെ നാഷണൽ പാർക്ക് അദ്ദേഹം സ്ഥാപിച്ചു. കടുവകളുടെയും വന്യമൃഗങ്ങളുടെയും സ്വാഭിവികമായ ആവാസ വ്യവസ്ഥ സംരക്ഷിച്ചാൽ വിശാലമായ വനമേടുകളിൽ അവ ആർക്കും ശല്യമുണ്ടാക്കാതെ മേഞ്ഞു നടന്നു കൊള്ളും. നാട്ടിലിറങ്ങി നരഭോജിയാകേണ്ട സാഹചര്യം ഉണ്ടാക്കാതിരിക്കുക എന്ന ചെറിയ കാര്യമേ നമുക്ക് ചെയ്യേണ്ടതായുള്ളൂ. എൺപത് വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ് അദ്ദേഹമുണ്ടാക്കിയ നിയമാവലികലാണ് ഇന്നും ലോകം മുഴുവനുമുള്ള കടുവാ സംരക്ഷണത്തിന്റെ റഫറൻസ്.
സഹോദരിക്ക് വേണ്ടി ജീവിതം സമർപ്പിച്ച ജിം കോർബറ്റ് ജീവിതകാലം മുഴുവൻ അവിവാഹിതനായിരുന്നു.1947 ൽ സഹോദരി മാഗിയോടൊപ്പം കെനിയയിലേക്ക് കുടിയേറി. തന്റെ ജീവിതാനുഭവങ്ങൾ എഴുതാനാണ് പിൽക്കാലം ചെലവഴിച്ചത്. വന്യജീവി അനുഭവങ്ങളെപ്പറ്റി പന്ത്രണ്ടോളം പുസ്തകങ്ങൾ അദ്ദേഹം രചിച്ചു. അതിൽ “കുമയൂൻ കുന്നുകളിലെ നരഭോജികൾ ” എക്കാലത്തെയും വലിയ ബെസ്റ്റ് സെല്ലറുകലിലൊന്നാണ്.1955 ഏപ്രിൽ 19ന് മനുഷ്യസ്നേഹിയായ ആ ശിക്കാരി യാത്രയായി. അദ്ദേഹത്തിനോടുള്ള ആദരസൂചകമായി അദ്ദേഹം സ്ഥാപിച്ച നാഷണൽ പാർക്ക്,1963 മുതൽ ജിം കോർബറ്റ് നാഷണൽ പാർക്കായി നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടു .
ഇന്നും കുമയൂണിലെ മരണം പതിയിരിക്കുന്ന മലമടക്കുകളിൽ കാരിരുമ്പിന്റെ കരുത്തുള്ള കൈകളിൽ റൈഫിളും തലയിൽ നായാട്ടുതൊപ്പിയുമായി നൈനിറ്റാളിലെ സാഹിബ് തങ്ങൾക്ക് കാവൽ നിൽക്കുന്നു എന്ന് അവിടുത്തെ ഗ്രാമവാസികൾ വിശ്വസിക്കുന്നു.

Monday, March 14, 2016

എസ് കെ പൊറ്റക്കാട്

കാലം 1981. സ്കൂൾ ലൈബ്രറിയിൽ നിന്ന് പുസ്തകങ്ങൾ വിതരണം ചെയ്യുന്നു. ക്ലാസ് ടീച്ചർ ഒരു കെട്ട് പുസ്തകങ്ങൾ മേശപ്പുറത്ത് വെച്ച് ഓരോരുത്തരെയായി വിളിച്ച് ഓരോ പുസ്തകം വീതം കൊടുക്കുന്നു. തരുന്നത് കൊണ്ടുപോയ്ക്കൊള്ളണം. ഒരാഴ്ചക്ക് ശേഷം തിരിച്ച് കൊടുക്കണം. വായിച്ചോ ഇല്ലയോ എന്നതൊന്നും വിഷയമല്ല. ഒരു സർക്കാർ സ്കൂൾ രീതി. പൂമ്പാറ്റ, അമർ ചിത്രകഥ എന്നിവയിൽ കുരുങ്ങിക്കിടന്ന ബാല്യകാലത്തിന് ഗൗരവമായ വായന അപരിചിതമായിരുന്നു. എന്റെ ഊഴമെത്തി. കഷ്ടി നൂറ്റമ്പത് പേജുള്ള ഒരു പുസ്തകം. പ്രത്യേകിച്ച് ഭാവഭേദമൊന്നുമില്ലാതെ പുസ്തകം വാങ്ങി. ‘നൈൽ ഡയറി, എസ് കെ പൊറ്റക്കാട്ട്’. ക്ലാസ് റൂമിൽ പുസ്തകവിതരണത്തിന്റെ ബഹളത്തിനിടയിൽ നിസ്സംഗതയോടെ മറിച്ച് നോക്കി.
‘നൈൽ ഒരു മഹാകാവ്യമാണ്’.
ക്വിസ് മത്സരങ്ങളിൽ എറ്റവും നീളം കൂടിയ നദി നൈൽ എന്ന് മാത്രം പരിചയിച്ച ആറാം ക്ലാസ്സുകാരന്റെ മനസ്സിലേക്ക് മകരമഞ്ഞു പോലെ പെയ്തിറങ്ങിയ ആ വാചകം പിന്നീടൊരിക്കലും ഇറങ്ങിപ്പോയില്ല. അതെഴുതിയ അനശ്വരനായ സഞ്ചാരി അവന്റെ മനസ്സിൽ ഒരു അമാനുഷികനായി വളർന്നു.
1913 മാർച്ച് 14 നു കോഴിക്കോട് ജനിച്ച ശങ്കരൻ കുട്ടിയിലെ എഴുത്തുകാരൻ വിശ്വത്തോളം ഉയരാനുള്ള യാത്ര തുടങ്ങിയത് വളരെ യാദൃശ്ചികമായിട്ടാണ്. കോളേജ് വിദ്യാഭ്യാസം കഴിഞ്ഞ് തൊഴില്‍ രഹിതനായിരുന്ന മൂന്ന് വർഷം. ലോക ക്ലാസ്സിക്കുകളിലൂടെ നടത്തിയ സഞ്ചാരം ആ വ്യക്തിത്വ രൂപീകരണത്തിൽ വലിയ പങ്കാണ് വഹിച്ചത്. അതിനു മുൻപും എഴുതിയിട്ടുണ്ടങ്കിലും, തന്റെ മാർഗ്ഗം ഇതാണ് എന്നദ്ദേഹം തിരിച്ചറിഞ്ഞത് അപ്പോഴാണ്‌. അതിനു ശേഷമാണ് മലയാളത്തിലെ ആദ്യത്തെ സൂപ്പർ ഹിറ്റ്‌ നോവൽ എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാവുന്ന നാടൻ പ്രേമവും പിന്നാലെ പ്രേമശിക്ഷയും എഴുതിയത്. അപ്പോഴേക്കും 1940 കളിൽ കവിതയിൽ ചങ്ങമ്പുഴയും ഗദ്യരചനയിൽ എസ്കെയും മലയാളി നെഞ്ചെറ്റി കഴിഞ്ഞിരുന്നു. മലയാള ഗദ്യസാഹിത്യത്തെ സംസ്കൃത ബാഹുല്യവും ക്ളിഷ്ടവുമായ രചനാരീതികളിൽ നിന്ന് ജനകീയമാക്കിയ ഒരു മഹാവിപ്ലവം തന്നയാണ് ചങ്ങമ്പുഴയും എസ്കെ യും ചേർന്ന് അക്കാലത്ത് നടത്തിയത്. ചെറുപ്പക്കാർക്കിടയിൽ നക്ഷത്ര പരിവേഷത്തോടെയാണ് ഇവർ ജീവിച്ചത്. പിന്നാലെ വന്ന എം.ടി., എൻ.പി. മുഹമ്മദ്‌ തുടങ്ങിയ മഹാരഥരുടെ എറ്റവും വലിയ മാതൃകയും എസ്.കെ.യായിരുന്നു. അച്ചടക്കമില്ലാത്ത വഴിവിട്ട ജീവിതം ചങ്ങമ്പുഴയെ വളരെ നേരത്തെ കൊണ്ടുപോയങ്കിൽ വ്യക്തമായ കാഴ്ചപ്പാടോടയും ലക്ഷ്യത്തോടയും മുന്നേറിയ എസ്കെ പതിറ്റാണ്ടുകളോളം മലയാളിക്ക് പ്രിയങ്കരനായി ജീവിക്കുന്നു.
കാഥികന്റെ പണിപ്പുരയിൽ എംടി എഴുതിയിട്ടുണ്ട് എഴുതിത്തുടങ്ങുന്നവർക്ക് മാതൃകയാക്കാൻ എസ്‌കെയെപ്പോലെ മറ്റൊരാളില്ല. ദിവസവും കാണുന്നതും കേൾക്കുന്നതും പരിചയപ്പെടുന്ന വ്യക്തികൾ, അനുഭവങ്ങൾ എല്ലാം അദ്ദേഹം എഴുതി വയ്ക്കും. പെട്ടന്നാകും മാതൃഭൂമിയിൽ നിന്നോ മറ്റൊ ആളെത്തുക അത്യാവശ്യമായി ഒരു കഥ എഴുതിത്തരണം. അദ്ദേഹത്തിനു ഡയറി ഒന്ന് പരതുകയെ വേണ്ടൂ. കുറിച്ച് വെച്ച എതങ്കിലും കഥാപാത്രത്തിലോ സംഭവത്തിലോ മനസ്സുടക്കിയാൽ ഒരു മണിക്കൂറിനകം കഥ റെഡി. ഇത്ര പ്രൊഫഷനൽ ആയ ഒരു എഴുത്തുകാരൻ ലോകത്തിൽ തന്നെ അപൂർവമാണ് എന്നാണ് എംടിയുടെ അഭിപ്രായം.
വയനാട്ടിലെ കുടിയേറ്റത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിലെഴുതിയ ‘വിഷകന്യക’, മിഠായിത്തെരുവിന്റെ ഇതിഹാസം പറയുന്ന ‘ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ’, ആത്മകഥാംശം ഏറെയുള്ള ‘ഒരു ദേശത്തിന്റെ കഥ’ എന്നിവയാണ് എഴുതിയ പത്ത് നോവലുകളിൽ എറ്റവും ആഴമുള്ളതും ജനകീയമായതും. ഹൃദയത്തിന്റെ ഭാഷയിൽ ഉള്ളിൽ തട്ടി എസ്കെ എഴുതിയപ്പോൾ, ഒരു കിലോമീറ്റർ നീളമുള്ള മിഠായിത്തെരുവ് കോഴിക്കോടിന്റെ ഹൃദയധമനിയായി മാറി. എഴുത്തുകാരന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട തെരുവ് കാണാൻ ആയിരക്കണക്കിന് ചെറുപ്പക്കാർ കോഴിക്കോട് വണ്ടിയിറങ്ങി. വളരെ അപൂർവമായി മാത്രമേ മലയാള സാഹിത്യത്തിൽ ഒരു പ്രദേശം തന്നെ കഥാപാത്രമാകുന്നതും ജനകീയമാകുന്നതും. തെരുവിന്റെ കഥ കൂടാതെ മുകുന്ദന്റെ ‘മയ്യഴിപ്പുഴയുടെ തീരങ്ങളിൽ’, ഒവി വിജയൻന്റെ ‘ഖസാക്കിന്റെ ഇതിഹാസം’, അങ്ങനെ വളരെ അപൂർവ്വം.
ചെറുകഥയും നോവലും നാടകവും കവിതയുമൊക്കയായി സാഹിത്യത്തിന്റെ സമസ്ഥ മേഖലയിലും പാറിപ്പറന്ന എസ്കെയുടെ പ്രതിഭ പരാജയപ്പെട്ടങ്കിലും പുതിയൊരു സാഹിത്യരൂപം കൂടി വെട്ടിത്തുറന്നു. നോവലും നാടകവും സംയോജിപ്പിച്ച് അദ്ദേഹമെഴുതിയ ‘ഭാരതപ്പുഴയുടെ മക്കൾ’ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഒരേയൊരു നോവടകം ആണ്. 1962 ലെ പാര്‍ലമെന്റ് തെരഞ്ഞെടുപ്പ് അത്യപൂർവമായൊരു പുതുമ കൂടി നൽകി. എസ്കെയും സുകുമാർ അഴീക്കോടും കൊമ്പുകൊർത്ത ആ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ തലശ്ശേരിയിൽ നിന്ന് മലബാറിന്റെ പ്രിയപുത്രൻ പാര്‍ളമെന്റിലെത്തി. 1967 വരെ ഇടതുപക്ഷ എംപിയായി ലോകസഭയിൽ. ആ അനുഭവങ്ങളെ അധികരിച്ച് എഴുതാൻ തുടങ്ങിയ നോർത്ത് അവന്യൂ എന്ന നോവൽ അദ്ദേഹത്തിനു മുഴുമിക്കാനായില്ല.
1980 ൽ ജ്ഞാനപീഠം ലഭിച്ചത് മലയാളത്തിൽ നിന്നുള്ള ഈ രണ്ടാം ശങ്കരനായിരുന്നു (ആദ്യം ലഭിച്ചത് ജി ശങ്കരക്കുറുപ്പ് ,രണ്ടാമത് ശങ്കരൻ കുട്ടി പൊറ്റക്കാട്ട് മൂന്നാമത് തകഴി ശിവശങ്കരപ്പിള്ള).
ഓരോ പ്രതിഭക്കും ഓരോ ജന്മനിയോഗങ്ങളുണ്ട്. എസ്കെ എന്ന ജീനിയസ്സിന്റെ നിയോഗം സഞ്ചാരസാഹിത്യം എന്ന മഹാപ്രപഞ്ചത്തിലെക്ക് മലയാളിയെ കൈപിടിച്ച് നടത്തുക എന്നതായിരുന്നു. നിറഞ്ഞ യൌവ്വനത്തിൽ പൈതൃകമായി കിട്ടിയതും ഉണ്ടാക്കിയതുമെല്ലാം വിറ്റുപെറുക്കി ലോകം ചുറ്റാനിറങ്ങിയ മാനസികാവസ്ഥയെ മുഴുഭ്രാന്തെന്ന് വിളിക്കാത്തവർ കുറവായിരുന്നു. യാത്രാസൌകര്യങ്ങളും, വാർത്താവിനിമയവും അങ്ങേയറ്റം പരിമിതമായ 1940 കളിൽ പഴയൊരു ക്യാമറയും പെട്ടിനിറയെ പ്ലെയേഴ്സ് സിഗരറ്റും ഉള്ളിലെ ജിജ്ഞാസയുടെ കടലിരമ്പവുമായി ആ അന്വേഷണ തൃഷ്ണ അലഞ്ഞു തിരിയാത്ത ഒരു തരി മണ്ണ് പോലും ലോകത്തില്ലായിരുന്നു. കെനിയയിലെ ദാർ എസ് സലാം മുതൽ ഈജിപ്റ്റിലെ അലക്സാണ്ട്രിയ വരെ ട്രെയിനിലും ബസ്സിലും ബോട്ടിലും താണ്ടിയ പതിനായിരത്തിൽ പരം കിലോമീറ്റ‌റുകളിലൂടെ ഇരുണ്ട ഭൂഖണ്ടത്തിന്റെ നേർചിത്രമാണ് അദ്ദേഹം കോറിയിട്ടത്‌. എത്തിപ്പെടുന്ന സ്ഥലത്ത് പുതിയ ബന്ധങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചും കൌതുകവസ്തുക്കൾ ശേഖരിച്ചും പുതിയ അനുഭവങ്ങളിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചും നടത്തിയ അനുഭവങ്ങൾ വിവരിച്ചപ്പോൾ മലയാളി അന്തം വിട്ടിരുന്നു. എഴുത്തുകാരന്റെയും സഞ്ചാരിയുടെയും സർഗപ്രതിഭകൾ സംഗമിച്ചപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നോവലുകളെക്കാൾ ഹൃദ്യമായ സഞ്ചാര കാവ്യങ്ങൾ തന്നെ പിറന്നു വീണു. ഭാരതപ്പുഴക്കും സഹ്യപർവതത്തിനുമപ്പുറത്തേക്ക് വളർന്നിട്ടില്ലാത്ത മലയാളിയുടെ ചിന്തകളിൽ യൂണിയൻ ജാക്ക് വിരിച്ചിട്ട പോലെ രൂപകൽപന ചെയ്ത ഖാർതൂമിലും മോസ്കോയിലെ ഭൂഗര്‍‌ഭ റെയിൽവെയിലും മാർക്ക് ആന്റണിയും ക്ളിയോപ്പാട്രയും കെട്ടിപ്പുണർന്നു നിന്ന നൈലിന്റെ തീരങ്ങളിലും അലയാൻ തുടങ്ങി. അത് വെറും സഞ്ചാര രേഖകൾ മാത്രമല്ല. ആ കാലഘട്ടത്തിൽ ലോകത്തിനു നേരെയും രാജ്യങ്ങളുടെ ചരിത്രങ്ങളുടെ നേരെയും പിടിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു കണ്ണാടിയാണ്.
അദ്ദേഹത്തിന്റെ പതിനേഴ്‌ യാത്രാവിവരണങ്ങൾ പിന്നീട് മൂന്ന് വോള്യമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ഏഷ്യ, യൂറോപ്പ്, ആഫ്രിക്ക എന്നിങ്ങനെ. ഇത് മൂന്നും മലയാളത്തിലെ എക്കാലത്തെയും മികച്ച ബെസ്റ്റ് സെല്ലരുകലാണ് പ്രത്യേകിച്ച് ആഫ്രിക്ക. ഇതെഴുതുന്നതിനു കിട്ടുന്ന പ്രതിഫലത്തെപ്പറ്റി ചോദിച്ചപ്പോൾ എസ്കെ പറഞ്ഞ മറുപടിയുണ്ട്. ‘കാപ്പിരികളുടെ നാട്ടിൽ’ എഴുതിയതിനു മാതൃഭൂമി കൊടുത്ത പ്രതിഫലത്തിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികം തുകക്ക് അദ്ദേഹം ഈ സമയത്ത് പ്ലയേഴ്സ് വലിച്ച് തള്ളിയിട്ടുണ്ട് എന്ന്. അപ്പോഴാണ്‌ ഈ മനുഷ്യൻ തലമുറകൾക്ക് വേണ്ടി കാത്ത് വച്ച ഈ മഹാനിധികളുടെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാകുന്നത്.
1980 ൽ ജീവിതയാത്രയിൽ താങ്ങും തണലുമായിരുന്ന പ്രിയതമ ജയവല്ലിയുടെ മരണം എസ്കെയുടെ പദക്രമങ്ങളുടെ താളം തെറ്റിച്ചു. സാഹിത്യത്തിന്റെ ഒരു വിശാലസാമ്രാജ്യം തന്നെ നമുക്ക് സമ്മാനിച്ച് കൊണ്ട് 1982 ആഗസ്റ്റ്‌ 6 ന് മഹാനായ സഞ്ചാരി യാത്രയായി. തന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട തെരുവിനെ നിരീക്ഷിക്കുന്ന രീതിയിൽ മിഠായിത്തെരുവിന്റെ തുടക്കത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രതിമ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു. നഗരത്തിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട എഴുത്തുകാരന് കോഴിക്കോട് തിലോദകം നൽകിയത് അങ്ങനെയാണ്.
ലോകത്തിലെ എല്ലാ കോണിൽ നിന്നുമുള്ള കൌതുകവസ്തുക്കൾ ശേഖരിക്കപ്പെട്ട പുതിയറയിലെ ചന്ദ്രകാന്തത്തിനു സമീപമെത്തുമ്പോൾ അറിയാതെ കൊതിച്ച് പോകുന്നു. ചുണ്ടിൽ സദാ തിളങ്ങുന്ന കുസ്രുതിച്ചിരിയുമായി എസ്കെ ഈ പരിസരത്തുണ്ടായിരുന്നെങ്കിൽ.